بررسی واکنش جابجایی یگانه مس و آلومنیوم در محلول سولفات مس + عکس

وسایل و مواد مورد نیاز:

• بشر

• سولفات مس

• آب

• همزن شیشه ای

• ورق آلومنیوم

روش انجام:

در یک بشر به میزان 2/3 آب ریخته و 1 قاشق سولفات مس به آن اضافه کنید و آنرا با همزن شیشه ای ، هم بزنید تا به صورت زیر دربیاید.

 

سپس ورق آلومنیوم کوچکی را در بشر انداخته و به تغییرات محلول دقت کنید. بهتر است بدانید که سولفات مس ( گوهر آبی و یا زاج کبود ) در مواردی همچون پزشکی ، کشاورزی و صنایع شیمیایی کاربردهای فراوانی دارد. این ماده معمولا به شکل آب پوشیده در آزمایشگاه ها یافت شده و به رنگ آبی می باشد. اما اگر فرم آب پوشیده ی آنرا در شعله حرارت دهید ، بدون آب شده و به رنگ سفید خاکستری در می آید. حالت 5 آبه که به صورت زیر نوشته می شود ، متداول ترین فرم آب پوشیده ی این ترکیب می باشد.ژ

CuSO4.5H2O

همچنین خوب است بدانید که آلومنیوم فلزی است با عدد اتمی 13 که در طبیعت به صورت سنگ بوکسیت یافت می شود. این فلز در صنعت کاربردهای گسترده ای دارد.

سوالات پیش آمده :

1.      معادله ی این واکنش را بنویسید.

                        

2.      مشاهدات خود را توضیح دهید.

 

      مشاهده می شود که پس از مدتی لایه ی قرمز رنگی روی ورق آلومنیوم می نشیند که نشان دهنده ی واکنش جابجایی یگانه انجام شده بین مس موجود در سولفات مس و آلومنیوم است. به این صورت که طبق معادله ی واکنش ، مقداری از مس موجود در محلول جدا شده و در محلول آزاد می شود و روی ورق آلومنیوم هم می نشیند و در عوض مقداری از آلومنیوم نیز با سولفات ترکیب شده و آلومنیوم سولفات تشکیل می دهد.

3.      رنگ محلول اولیه را با رنگ محلول نهایی مقایسه کنید و علت این تغییر رنگ را توجیه کنید.  

    

      پس از گذشت زمان رنگ محلول کدر می شود که نشان دهنده ی حل شدن آلومنیوم در محلول سولفات و آزاد شدن مس در محلول است. همچنین لایه ی نارنجی رنگ مس که روی سطح ورق آلومنیومی می نشیند که کاملا قابل مشاهده است.